Mijn naam is Bram Koerts. Getrouwd met Anka en vader van vier kinderen. Ik ben als theoloog werkzaam voor Next Move. En heb de meditaties geschreven van dit boek
Op 24 maart ben ik aan mijn rechterschouder geopereerd omdat er iets stuk was daar binnen. Ik moest de eerste zes weken, dag en nacht een mitella om. En dat betekent op je rug slapen. En ik kan je zeggen, daar wordt niemand bij ons in huis blij van. Soms snurkte ik zo hard dat ik er zelf wakker van werd. Omdat ik geen rug slaper ben, sliep ik langzamer in en was ik vaker waker. En dit alles doet wat met je, lichamelijk ongemak kan op je gemoed slaan. En dat deed het bij mij. Dan wordt ik een beetje stiller, korter en wat neerslachtiger. Maar ook ga ik meer eten; comfortfood. Terwijl je weet dat je dit niet moet doen, zéker omdat ik niet teveel kan bewegen, doe je het toch. Wellicht herkenbaar. Je lichaam heeft invloed op de rest van je wezen en andersom.
Ook positief herken je dat misschien wel. Als je wilt lezen, dan pak je vaak niet maar zo een boek en begin je, maar je gaat bepaalde rituelen bij langs om in de ideale ‘lees-mood’ te komen. Je pakt je favoriete kussens en die leg je in je hoekje op de bank, je maakt thee, vult een flesje water, misschien wat lekkers erbij. Dan pak je een dekentje en nestelt je dan in je leeshoekje en dan ben je helemaal klaar om het boek tot je te nemen. En zo zijn er wel meer voorbeelden te bedenken.
Je lichaam heeft invloed op de rest van je wezen en andersom. De Bijbel spreekt daar ook over:
Zo waarschuwt Paulus Griekse christenen die tempelprostituees bezoeken omdat ze ervan overtuigd zijn dat dit geen invloed heeft op je innerlijke geloof, dat dit niet waar is! Het lichamelijke heeft invloed op het geestelijke (1 Kor. 6). En Jezus leert ons ons geloof te beleven door avondmaal te vieren, waarbij al je zintuigen worden ingeschakeld om Jezus’ offer en overwinning te herinneren. En Paulus wordt in Filippi beschuldigd dat hij anti-Romeinse ‘gewoonten’ verkondigd (Hand. 16:21). Want geloof is niet slechts een zaak van het innerlijk, maar tegelijkertijd ook praktisch; Jezus zegt: je blijft in mijn liefde als je mijn geboden houdt; je bent mijn vriend als je doet wat Ik zeg (Joh. 15:9, 14); het uiterlijke komt voort uit het innerlijk en andersom kan het praktische het innerlijk beïnvloeden.
Jezus antwoord op de vraag wat het belangrijkste gebod is dit: Mark. 12:30-31.
30 En u zult de Heere, uw God, liefhebben met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand en met heel uw kracht. Dit is het eerste gebod. 31 En het tweede, hieraan gelijk, is dit: U zult uw naaste liefhebben als uzelf. Er is geen ander gebod groter dan deze.
God geeft zijn liefde voor spiritueel, relationeel en emotioneel herstel: de relatie tot God, tot onze naast en tot onszelf. Liefde is, net als geloof in de Bijbel niet slechts een zaak van het innerlijk maar ook van de praktijk; Gods liefde is dus ook een praktisch herstel: we kúnnen de liefde van God nu geven aan elkaar en aan onszelf door het goede te doen voor de ander en voor onszelf. Paulus spreekt in dát kader (goed doen) in 1 Thes. 5:23 over Gods heiliging van geheel ons leven, zodat geest, ziel en lichaam zuiver bewaard zullen worden tot en met Jezus’ wederkomst.
Wat de Bijbel met Lichaam bedoeld is wel helder, maar het Nieuwe Testament gebruikt geest en ziel nog wel eens door elkaar; maar samen staan ze voor: je gedachten, je wil en emoties; persoonlijkheid (meestal: Ziel. Ook in het boek) + innerlijke connectie met God en het goddelijke; (meestal geest. Ook in het boek). We mogen onze geest, ziel en lichaam in dienst stellen van God, zodat ons geloof door de liefde praktijk wordt (Gal. 5:6), naar het Grote gebod.
Maar wat heeft dit nu met gezondheid te maken..? zo kun je je afvragen?
Allereerst betekent God liefhebben met heel je kracht dat je de liefde vanuit je relatie met God, je identiteit en wat je bedenkt praktisch uitvoert met je lichaam; heel je kracht is dan dat je alles geeft. De kwaliteit van de liefde wordt door God bepaald en is dus voor iedereen hetzelfde.
Maar wat als je door gezond te leven iets meer uithoudingsvermogen hebt zodat je kwantitatief meer liefde door te geven hebt? ‘kracht’ heeft in dit gedeelte namelijk ook de betekenis van ‘vitaliteit’. En daar hebben zelf enige invloed op (ziekte en ouderdom daargelaten). Voor mij was specifiek dat element van ‘kracht’ uit het Grote Gebod de reden om te stoppen met roken, want dan had ik meer te geven. Daarom gaat elke dag om 20:00 op mijn telefoon een alarm af met de woorden: Heb God lief met heel je kracht, zodat ik bewuster omga met wat ik naar binnen stop. Opdat ik kwantitatief meer liefde te geven heb. En zijn Geest meer ruimte geef in mijn leven; de Geest die er ook voor zorgt dat ik Jezus beter leer kennen (Ef. 1:17). Omdat ik mijn vreugde meer in God probeer te zoeken dan in eten. Als geloof innerlijk en praktijk is, dan mag ik naast mijn geestelijk gezondheid, ook mijn fysieke gezondheid voor zover het binnen je vermogen ligt goed onderhouden. Niet als een verdienmodel: om jezelf de hemel in te werken of om meer van God te krijgen. Niet als een vergelijkingstool met anderen: ik ben beter of slechter. Maar vanwege de liefde. En Gods liefde is ook voor jou, Hij geeft je liefde voor jezelf zodat je jezelf waard vind om beter in je vel te zitten door geestelijk, relationeel én fysiek gezonder te leven.
Ten slotte, hoe werkt dat praktisch?
Laten we bij het innerlijk beginnen, bij je geest en ziel. Wanneer ‘wil’ je iets? Als iets héél erg mooi is of het alternatief erger is. Als je ergens heel gepassioneerd over bent dan wil je dat graag: schrijf daarom eens op wat je graag wilt bereiken en waarom gezondheid daarvoor nodig is. Lees dat regelmatig even door zodat het in je gedachten blijft en je er gepassioneerd over bent. Maar schrijf ook eens het tegenovergesteld op; wat je wilt voorkomen. Want voor wat je wilt voorkomen moet je juist ‘apathisch’ worden; dat dit geen aantrekkingskracht meer op je heeft en je dus ook geen kleine stapjes meer in die richting wilt zetten. Bespreek het daarnaast met God, vooraf, tijdens en na en vraag om zijn hulp. Zo doe je het vóór God en uit God, maar ook doe je het dan uit zijn liefde voor jezelf, wat in lijn is met het Grote gebod. Fysiek kun je proberen op de momenten dat je normaal ongezond gedrag hebt iets actiefs te doen, liefst samen. Want naast God en jezelf, mag je je geest, ziel en lichaam ook inzetten voor de ander, en de ander mag dat dus ook inzetten voor jou (Heb je naaste lief als jezelf). Neem daarom mee in je gedachten voor wie je dit doet en wie jou kan helpen om het vol te houden; wie je kunt appen als je het moeilijk hebt. Zij kunnen je extern motiveren omdat je het voor hen doet of doordat je op hen kunt steunen, maar zij je ook kunnen wijzen op Gods liefde voor jou. Je bent het waard.
Ik geloof dat dit boek jou daar krachtig bij kan helpen.
