12 Maart 2020 werd bij NBA-speler Rudy Gobert corona geconstateerd. Een besmetting met COVID-19 die een meest bizar hoofdstuk van onze sportgeschiedenis inluidde. Terwijl het corona virus zich in rap tempo als een golf over de planeet verspreidde werden in bijna allen landen ter wereld amateur en professionele sportactiviteiten stopgezet; competities werden één voor één stilgezet, zelfs de langverwachte Olympisch Spelen werden tot 2021 uitgesteld. Uiteindelijk werden sporters wereldwijd – met uitzonderingen van een paar landen – gedwongen om voor onbeperkte tijd thuis te zitten.
De behoefte om fit te blijven en de nood om thuis te blijven veroorzaakten een stortvloed van online sport challenges en workouts waarin sportheleden wereldwijd hun fans stimuleerden om niet alleen binnen te blijven maar ook fit en krachtig te blijven door in beweging te blijven. Maar terwijl de weken van de lockdown verstrekten werd het duidelijk dat sporters zelf worstelen om sterk en gezond te blijven. Mentaal sterk en gezond.
Half april voerde de FIFPRO een onderzoek bij 1’602 voetbalspelers uit waaruit bleek dat 22% van de vrouwen en 13 % van de mannen ineens symptomen tonen die gepaard gaan met depressie. In Australië gaven maar liefst 45 % van de profvoetballers met depressiesymptomen te kampen. Hoe langer de lockdown duurde hoe meer sporters zich gingen uiten over hun soms alarmerende geestelijke toestand.
Als Sport Mentor wil ik natuurlijk begrijpen waarom onze sporthelden het zwaar hebben?
Verrassend genoeg vond ik het antwoord niet in een vakkundig sport- of psychologieartikel maar in een kreet van mijn eigen dochter Anna, de nacht voor haar allerlaatste toets op de middelbare school. Voor mijn dochter en de klas van 2020 geen Centraal Examen. In plaats daarvan dit jaar een paar resultaat verbeterende toetsen en een diploma thuis gestuurd.
Een vwo-diploma op zak, een extra lange vakantie, zeven jaar gymnasium afronden zonder de stress en het harde werk van het examen. Wel jammer van alle festiviteiten die ook wegvallen maar al met al een meevallertje, was mijn eerste gedachte maar ik zat er dik naast!
Hevig snikkend nam Anna mij terug in de tijd: In de onderbouw heeft zij zich drie jaar lang elke dag zonder uitzondering beziggehouden met schoolwerk. Zes talen onder de knie krijgen met dyslexie was maar één van de vele uitdagingen. In de bovenbouw veranderde haar levensritme: minder huiswerk nog maar vier allesbepalende toets momenten in het jaar. Elk weekend en letterlijk elke dag van elke vakantie behalve de zes weken van de zomervakantie was zij aan het leren. Of wanneer ze koos om voorrang te geven aan ontspanning, vrienden, familie of activiteiten in de kerk, wist ze dat ze daarna ging boeten voor haar keuze.
Toen kwam de alles verhelderende uitspraak: “Ik heb er zoveel voor opgegeven, mam, en nu is het voor niks geweest”.
Het kwartje viel: een laatste keer schitteren, met een knal afsluiten en laten zien wat je waard bent. Om het maar niet te hebben over de beloning van de opeenvolgende feesten om samen met schoolvrienden met veel gelach en een traan een punt te zetten achter het middelbare schoolleven. Allemaal weg. Door de maatregelen tegen het verspreiden van het corona virus.
“Ik heb er zo veel voor opgegeven en nu is het voor niks geweest”.
In de woorden van mijn dochter hoor ik een echo van een verklaring van een college atleet aan de Princeton universiteit in de VS waarvan de sportcarrière door COVID-19 abrupt tot een einde komt “Something I’ve worked so hard for, for so long, was ripped from me in a split second with no control on my end. It’s heartbreaking”. Haar emotie klinkt ook de hartenkreet van Franse judoka Clarisse Agbegnenou over het uitstel van de Olympische Spelen in Tokyo “De beslissing is kapotmakend! Als topsporter geef ik mijn leven voor mijn sport en het uitstel van de Olympische Spelen is een enorme klap […] Al vier jaar bereid ik mij fysiek en mentaal voor op dat ene wedstrijd van 28 juli 2020. Ik heb jarenlang naar dat moment toegeleefd en dagelijks veel offers hiervoor gebracht”.
“Ik heb er zo veel voor opgegeven en nu is het voor niks geweest”. Daarom het verdriet van mijn dochter. Daarom de frustratie, het verdriet en de radeloosheid bij zo veel sporters.
De klas van 2020 op de school van mijn dochter Anna, de atleet-student van Princeton, de olympiërs, de voetbalspelers van Liverpool FC, ze hebben allemaal een marathon gelopen die net voor de finale sprint gestaakt is. De training is gedaan en zelfs de eerste 41 kilometers zijn afgelegd maar net voor de finish, net voordat de benen helemaal verzuren en de steek in de zij ondragelijk wordt, is de race stilgezet. Geen kapot lijf dat uitgeput, trillend, kotsend bij de finish neerstort, zou je kunnen zeggen. Maar ook geen gejuich van de menigte, geen teamgenoten die aanmoedigen, geen trotse coach en geliefden langs de lijn. Wel een medaille thuis toegestuurd maar geen podium, geen feest, geen volkslied, geen champagne, geen foto’s, geen journalisten, geen winnaar, geen kampioen! Is het dan voor niks geweest? Als niemand kampioen wordt, als het centraal examen is afgelast, als het seizoen gecanceld is, zijn het harde werk en de ontelbare offers voor niks geweest?
Na een paar uren slaap fietst mijn dochter naar school, lichter en blijer dan voorheen, om daar de allerlaatste toets van haar middelbare schoolleven te maken.
‘Wat hielp jou?’, vroeg ik. In gesprek met elkaar werd ze bewust van twee misvattingen aan de grondslag van haar ellendige toestand: Vanaf de eerste dag in klas 1 werd er bijna dagelijks maar één enkel doel gegeven, het eindexamen. Daarnaast in de loop van de jaren werd het eindexamen een persoonlijk doel om zichzelf te bewijzen, om de docenten die in haar geloven, de docenten die haar niet zien zitten en de hele wereld te laten zien wat ze waard is. Topcijfers op een eliteschool. Olympisch goud van ons onderwijssysteem! Dat werd haar doel.
Maar sinds dit jaar niemand het kampioenschap wint, is het niet juist het moment om op school als in de sportwereld het proces weer als hoofddoel te stellen?
De laatste zeven jaar heeft mijn dochter een scala aan door God gegeven talenten kunnen ontdekken, gebruiken en ontwikkelen; daardoor is zij vandaag een geïnformeerde en weldenkende wereldburger. Zij is daarnaast ook een uitbundige, scherpzinnige, jonge vrouw geworden in verbinding met haar docenten en medeleerlingen. Last but not least is er geen week voorbij gegaan zonder verwondering en zonder de kick van worstelen met moeilijke stof om er grip op te krijgen. Dat was intens genieten. Dankbaar gebruikt ze en vermenigvuldigt ze wat haar gegeven is en in het proces wordt ze wie ze bedoeld is te zijn. Voor niks? Nee, dát is winnen! Als wij ons richten op het proces, dan heeft Anna haar doel ruim behaald, ze heeft goud gewonnen!
De wereld van de sporters waarmee ik werk is nog meer dan de school van mijn dochter een omgeving waar prestaties hét doel zijn. Prestaties zijn in sport de enige maat van succes en worden ook meteen de enige maat van je waarde, als sporter en als mens. Dat kan verpletterend voor het hart zijn. Als Sport Mentoren bij Next Move is het onze passie om samen met sporters te zoeken naar wat God te zeggen heeft over doelen, over prestaties, over winnen en verliezen, over eigenwaarde en nu over het gecancelde seizoen en thuis zitten zonder sport….
Wil je er meer over weten? Ga naar https://nextmovesport.nl/sports-mentoring/
Fabienne Rietdijk-Vaissaud, Sport Mentor voor Next Move